در این نوع سوگواری، عزاداران با سرو پای‌برهنه و هروله کنان (دوان‌دوان) به‌سوی حرم امام حسین (ع) حرکت می‌کنند و پس از زیارتی کوتاه، به‌سوی حرم قمر بنی‌هاشم (ع) می‌دوند و پس از زیارت در آن مکان به‌طرف خیمه‌گاه حرکت می‌کنند. آنان در مسیر حرم حضرت اباعبدالله (ع) شعارهایی همچون «لبیک یا حسین»، «لبیک یا داعی الله» و «واحسین واحسین» سر می‌دهند و سپس در مسیر حرم حضرت عباس (ع) ندای «واویل علی العباس» و «یا عباس جی بالمای لسکینه» و «الیوم الیوم نعزّی فاطمه» را فریاد می‌کنند.
ریشه این مراسم به همان سال 61 هجری قمری باز می‌گردد که وقتی خبر واقعه کربلا به اهالی روستای طویریج رسید آنان دوان‌دوان به‌قصد یاری حسین بن علی (ع) به سمت کربلا دویدند، اما به‌موقع نرسیدند. از آن پس، اهالی این روستا هرسال این اقدام را تکرار می‌کند و برای سوگواری شهدای کربلا، هروله کنان مسیر ده کیلومتری هندیه تا کربلا را طی می‌کنند.
رژیم‌های ستمگر حاکم نیز در مقاطع مختلف این مراسم را ممنوع کرده‌اند. طولانی‌ترین مدت ممنوعیت بین سال‌های 1991 تا 2003 میلادی و به دستور رژیم منفور بعث عراق ایجاد شد. اما باوجود این ممنوعیت‌ها، مردم اقدام به برگزاری آن نمودند و تعداد زیادی درراه آن به شهادت رسیدند.
چرا عزاداری طویریج عمومیت یافت؟
«مرحوم علامه سید مهدی بحرالعلوم(ره)» در یک روز عاشورا با عده‌ای از طلاب از کربلا به استقبال دسته سینه‌زنی طویریج رفت. پس از رسیدن عزاداران، ناگهان طلاب مشاهده کردند که سید بحرالعلوم با آن عظمت، وقار و مقام شامخ علمی، عمامه و عبا و عصا را کنار انداخت و وارد عزاداران شد و به سر و سینه زد. عده‌ای از طلاب برای حفظ سلامتی سید بحرالعلوم ایشان را گرفتند تا مبادا زیردست و پا بیفتد.
بعد از اتمام مراسم از آن بزرگوار پرسیدند: چگونه شد که شما در دسته طویریج شرکت کردید و آن‌گونه بر سر و سینه زدید؟ مرحوم سید پاسخ داد: «چرا شرکت نکنم در حالی که امام زمان(عج) را مشاهده کردم که با مردم در حال هروله بودند».
ایشان توضیح داد: وقتی به دسته سینه‌زنی رسیدم، دیدم حضرت بقیه‌الله (عج) با سر و پای‌برهنه میان سینه‌زن‌ها بر سر و سینه می‌زنند و گریه می‌کنند! من نتوانستم طاقت بیاورم و در خدمت آن حضرت به سینه‌زنی و عزاداری مشغول شدم.
پس از این واقعه، حضور در دسته طویریج عمومیت یافت و دیگر مختص به اهالی هندیه و طویریج نیست؛ بلکه دیگر شیعیان عراق هم به آن روستا می‌روند و بعد از نماز ظهر عاشورا ازآنجا تا کربلا را می‌دوند. بسیاری دیگر نیز در خیابان‌های کربلا به این دسته عزاداری ملحق می‌شوند؛ آن‌گونه که تعداد اعضای دسته طویریج، حدود دو میلیون نفر تخمین زده می‌شود و این مراسم بیش از سه ساعت به طول می‌انجامد.
شخصیت‌های دینی، اجتماعی و سیاسی نیز در این عزاداری حضور می‌یابند و حتی مراجع و علماء با کنار گذاشتن عبا و عمامه، به خیل سوگواران پیاده می‌پیوندند.
