کرب و بلا: شهر زیارتی کربلا هرچند به واسطه دو حرم شریف امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) در میان مسلمانان و به‌ویژه شیعیان دارای قداست خاصی است، اما در کنار این دو مکان مقدس اماکنی هم هستند که بنا بر روایات و نقل کتب معتبر اسلامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
«نخل مریم» یا «جذع النخله» ازجمله اماکنی است که در فاصله کمی با ضریح مطهر سیدالشهدا (ع) قرار دارد و شاید تعداد کمی از زائران با این مکان آشنایی داشته باشند. نخل مریم در واقع همان محرابی است که حضرت مریم (س) بعد از باردارشدن به وجود حضرت عیسی (ع) بدان مکان پناه برد.
این محراب در دیوار جنوبی بالاسر و به فاصله تقریبی دو متر تا ضریح مطهر قرار داشت و در واقع همان مکان دورافتاده‌ای است که در آیه 22 سوره مبارکه مریم آمده است: «فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهِ مَکَانًا قَصِیًّا» و در ادامه می‌خوانیم: پس (مریم) به او (عیسی) باردار شد و به مکان دورافتاده‌ای پناه جست. هنگامی‌که درد زایمان او را فرا گرفت، گفت: ای کاش پیش از این مرده بودم و یکسر فراموش شده بودم. پس او را ندا داد که غم مدار؛ پروردگارت زیر (پای) تو چشمه آبی پدید آورده است و تنه درخت خرما را به طرف خود (بگیر) و بتکان تا بر تو خرمای تازه فرو ریزد.1
امام سجاد (ع) در تفسیر این آیات مراد از مکان دور را کربلا دانسته و فرمودند: «مریم از دمشق خارج شد تا به کربلا رسید و با کمک فرشته‌ای الهی در زیر نخل خرمایی سکونت گزید تا اینکه عیسی را به دنیا آورد»2 و این مکان همان محل شهادت امام حسین (ع) در کربلاست که به مقام نخل مریم معروف است.
این مقام، محرابی با سنگ‌های مرمر و دارای دو ستون به ارتفاع نزدیک به نیم متر بود؛ وسط و بالای این دو ستون، سنگ مرمر گردی، به رنگ سیاه مایل به قرمز نصب بود. طبق گزارش‌های افرادی که این محل را دیده‌اند، در مکان منسوب به نخل مریم سنگی قرار گرفته و روی این سنگ نخلی ترسیم شده بود و بالای آن به‌صورت هلالی، این آیه حک شده بود: «وَ هُزِّی إِلَیْکِ بِجِذْعِ النَّخْلَهِ تُسَاقِطْ عَلَیْکِ رُطَبًا جَنِیًّا»3
این سنگ سیاه طبق برخی اخبار در حفاری‌های حرم پیدا شده بود، البته مردم بر این باور بودند این سنگ، با امداد غیبی، بدون دخالت بشر، به این مکان آمده است.4 محراب نخل مریم به دستور «سلطان اویس جلائری» ساخته شد و در سال 1366 قمری به دست «طاهر قیسی» استاندار وقت کربلا تخریب شد.
__________________________________________________________________________________
پی‌نوشت‌ها:
1- سوره مبارکه مریم- آیات 22-25
2- تهذیب الأحکام، ج6، ص 73.
3- فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره 4، ص 50. مشاهدات سید سلمان هادى آل طعمه.
4- حاشیه و متن حائر حسینی، فصلنامه فرهنگ زیارت، سوم و چهارم، تابستان و پاییز 1389، ص 232؛ ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، ص 251.
باسلام مگر نگفته اند که حضرت مریم س برای وضع حمل به کعبه پناه برده و خداوند نپذیرفته پس چگونه از کعبه تا کربلا برای وضع حمل رفته است؟؟؟
روایتی دال بر پناه بردن به کعبه نبوده است.