اختصاصی کرب و بلا: در میان خاندان و اصحاب امام حسین (ع)، حضرت علی‌اکبر (ع) علاوه بر رابطه پدر و فرزندی، بواسطه ویژگی‌ها و فضائل شخصیتی، جایگاه خاصی نزد پدر داشت. علاوه بر شجاعت، وفاداری، حسن خلق و ...  غرق شدن در توحید ذات الهی و نیز عصمت از جمله ابعاد شخصیتی این یادگار رسول خدا در معرکه کربلاست و سیدالشهدا (ع) با قرائت آیه «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَی آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِیمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَی الْعَالَمِینَ…» مقام علی‌اکبر (ع) را برای دوست و دشمن بیان نمود.

همچنین شیخ مفید (ره) نیز در زیارتی که برای آن حضرت نقل کرده، با این عبارت بر ویژگی آن حضرت تاکید نموده است که «کما مَنَّ علیک من قبل و جعلک مِن اهل البیت الذین اذهب الله عنهم الرجس و طهّرهم تطهیرا»¹

پیرامون شناخت شخصیت جناب علی بن الحسین (ع) پژوهش‌های بسیاری توسط پژوهشگران و صاحبان اندیشه صورت گرفته و آثار متعددی در این خصوص چاپ و منتشر شده است از جمله کتاب «200 داستان از فضائل، مصائب و کرامات حضرت علی اکبر (ع)» که به فلم «عباس عزیزی» به زیور طبع آراسته شده است.

درباره کتاب

کتاب 200 داستان از فضایل، مصائب و کرامات حضرت علی‌اکبر (ع) به بیان زندگی حضرت علی‌اکبر (ع)، معرفی شخصیت ایشان از تولد تا سن 18 سالگی، نحوه شهادت و محل دفن ایشان اختصاص دارد. این کتاب به قلم عباس عزیزی در 18 فصل و 226 صفحه توسط انتشارات «صلاه» چاپ و منتشر شده است.

درباره‌ی نویسنده

عباس عزیزى متولد اول آذرماه سال 1342 شهر اراک است. وی در جوانى با ورود به حوزه علمیه قم به مطالعات دینى و تألیف کتاب‌های مذهبى مشغول شد. عزیزی هم اکنون سمت مدیر مسؤل انتشارات صلاه را عهده‌دار است که به نشر آثار مذهبی می‌پردازد.

از جمله آثار این نویسنده می‌توان ثواب گریه بر امام حسین (ع)، ثواب تربت امام حسین (ع)، 540 داستان‌ از معجزات‌ و کرامات‌ امام‌ حسین‌ (ع‌)، 200 داستان از فضایل مصائب و کرامات حضرت رقیه (س)، 200 داستان از فضایل مصائب و کرامات حضرت زینب (س)، 480 داستان از فضایل مصائب و کرامات حضرت اباالفضل العباس (ع)، امام حسین (ع) از زبان استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری، 200 داستان از فضایل، مصائب و کرامات حضرت علی‌اصغر (ع) و... را نام برد.

بازخوانی کتاب

بخش اول کتاب به معرفی حضرت علی‌اکبر (ع) شامل نام، لقب، کنیه، نام پدر و... اختصاص یافته است. توضیحاتی در مورد روز تولد آن حضرت، معرفی شخصیت و فضایل ایشان با توجه به روایات از دیگر مطالب مندرج در فصل نخست کتاب است.

در فصل دوم از مصائب حضرت علی‌اکبر (ع) در راه کربلا سخن به میان آمده است که با داستان مرگ معاویه و اجبار امام حسین (ع) برای بیعت با یزید آغاز می‌شود. در ادامه به فلسفه همراهی فرزندان امام حسین (ع) در سفر به صحرای کربلا پرداخته شده و آمده است: برخی از افراد مانند «محمدبن حنیفه» قصد پشیمان کردن امام حسین (ع) از حرکت به سمت عراق را داشتند، ولی امام به دلیل جلوگیری از هتک حرمت حرم پیامبر (ص)، توصیه وی را نپذیرفتند. سپس «عبدالله بن عباس» از وی می‌خواهد که زنان و کودکان را با خود همراه نکند که با مخالفت امام روبرو شد. بنابراین امام حسین (ع) با اهل‌بیت خود به سمت عراق حرکت کردند.

در فصل سوم کتاب، اقامتگاه‌هایی که امام حسین (ع) از آنجا عبور کردند و نیز ملاقات با افراد مختلف مانند «بشیر بن غالب» شرح داده ‌شده و سپس از حوادث شب تاسوعا و عاشورا و خطبه امام حسین (ع) در آن شب سخن گفته شده است.

نویسنده در بخش چهارم کتاب از مصائب صبح روز عاشورا و جسارت‌های «ابن سعد» به سیدالشهدا (ع) سخن به میان آورده است که حضرت علی‌اکبر (ع) شاهد تمام این وقایع بوده است.

در دو قسمت کتاب از حضرت علی‌اکبر (ع) به عنوان نخستین شهید از اهل‌بیت (ع) یاد شده است. البته روایتی نیز مبنی بر اینکه ایشان آخرین شهید اهل‌بیت (ع) بوده‌اند، بیان شده است. همچنین در صفحاتی از این کتاب  به گریه امام حسین (ع) هنگام به میدان رفتن حضرت علی‌اکبر (ع) اشاره شده ‌است.

بیان شجاعت و دلاوری‌های حضرت علی‌اکبر (ع) در میدان جنگ موضوعی است که عباس عزیزی فصل نهم اثر خود را به آن اختصاص داده و می‌نویسد: هنگام ورود به میدان جنگ، بعضی وی را پیامبر (ص) و بعضی وی را حضرت علی (ع) نامیدند و اظهار داشتند که امیرالمؤمنین (ع) زنده شده و به یاری امام حسین (ع) آمده ‌است. حضرت علی‌اکبر با شعار «من پسر حسین بن علی‌ام» به میدان جنگ رفته و بعد از کشتن 10 نفر با لبی خشکیده از امام حسین (ع) طلب آب کرده که امام حسین (ع) بشارت شهادت را به ایشان داد و فرمود به زودی از دست جدم آب می‌نوشی.

نویسنده همچنین در بخشی از کتاب از شخصی به نام «حمید بن مسلم » سخن گفته که اغلب قضایای کربلا را مانند یک خبرنگار گزارش کرده است. همچنین پیرامون چگونگی به شهادت رساندن علی‌اکبر (ع) و آخرین وصیت حضرت به زنان حرم که نخراشیدن صورت خود بعد از شهادت اوست، در کتاب توضیحاتی داده ‌شده ‌است.

در فصل دهم کتاب به مصائب عصر عاشورا تا اسارت اهل‌بیت (ع) اشاره و بعد به تدفین پیکرهای شهدا پرداخته و ذکر شده است که قبر حضرت علی‌اکبر (ع) در پایین پای پدرش قرار دارد. در ادامه نمونه‌هایی از سوگواری امامان در شهادت امام حسین (ع) و یارانش ذکر شده ‌است.

بخشی از کتاب نیز به عاقبت قاتلان شهیدان اختصاص دارد که هر کدام به نوعی فجیع کشته ‌شده‌اند و در پایان نیز از کرامات ائمه به خصوص امام حسین (ع) نمونه‌هایی ذکر شده است.

برگی از کتاب

حمید بن مسلم می‌گوید: وقتی حضرت علی‌اکبر (ع) به میدان آمد، امام حسین (ع) از شدت غم و غصه گاهی می‌نشست و گاهی بلند می‌شد و سر خود را به سوی آسمان بلند کرد و گفت: خدایا شاهد باش که علی خود را فدای امت جدم کردم. (ص 96)

مرحوم شیخ جعفر شوشتری گوید: حضرت امام حسین (ع) در مصیبت حضرت علی‌اکبر (ع) سه مرتبه جان داد: اول چون حضرت علی‌اکبر (ع) مقابل پدر آمد و اجازه خواست، آن حضرت به او اذن داد و لباس رزم پوشانید... دوم هنگامی که حضرت از میدان برگشت در حالی که زخم‌های فراوان برداشته ‌بود... و سوم چون علی‌اکبر (ع) به زمین افتاد و فریاد برآورد پدر جان خداحافظ. (ص 120)

____________________________________________________________________

^{پی‌نوشت:}

^{*معالی السبطین، ص601 به نقل از من لا یحضره الفقیه، ج1، ص188٫}