کرب و بلا؛ روایت است که فردی از امام حسین (ع) در باب چرایی واجب شدن روزه از سوی خداوند پرسید و آن حضرت پاسخ داد: «لِیَجِدَ الغَنِیُّ مَسَّ الجوعِ فَیَعودَ بِالفَضلِ عَلَی المَساکینِ.»
معنی این بیان امام حسین (ع) این است که «برای اینکه ثروتمند، رنج گرسنگی را بچشد و از فزونی مالش به بینوایان کمک کند.» (مناقب، ج4، ص68)
با غور در برخی آیات و روایات و همچنین شرح تاریخ ادیان میتوان حدیث امام حسین (ع) را به درستی تفسیر کرد که یکی از آن روایات تاریخی شرح حال یوسف پیامبر (ع) در زندان است که چون چند سالی بیگناه در زندان ماند، موجب شد تا رنج اسارت و حبس را فهمیده و زمانی که به حکومت میرسد، کسی را بی گناه به زندان نیفکند.
در تعمیم این مسئله به امر روزهداری بیان شده است که به هر حال رنج و محنت حاصل از تشنگی و گرسنگی موجب میشود که اغنیا به این واسطه چون خود این رنج را از نزدیک حس کردهاند، هر آن به فکر فقرا، سائلان و نیازمندان باشند.
آنچه که در حدیث شریف امام حسین (ع) آمده است ناظر بر این آیه شریفه قرآن واقع در سوره مبارکه «ذاریات» است که میفرماید: «وَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» (خداوند، در اموال اغنیا، سهمی برای محرومان قرار داده است.)
در واقع کسی که روزهدار است، با آنکه در خانه غذا و آب و میوه دارد، به فرمان خداوند از آنها استفاده نمیکند و گرسنگی و تشنگی را تا لحظه افطار تحمل میکند اما در مقابل هستند کسانی که در طول سال به خاطر مسکنت و فقر، نمیتوانند از خوردنیها و نوشیدنیهای مطلوب استفاده کنند و روزه در واقع این دو را در موقعیت مساوی و برابر قرار میدهد چرا که شرط مسلمانی مواسات و برادری با مسلمانان و حتی سایر انسانها با هر کیش و اعتقادی است.