به گزارش کرب و بلا، محل شهادت حضرت عباس (ع) براساس نقل مشهور مقاتل، کنار نهر علقمه؛ یکی از انشعابات رود فرات بوده است یعنی از مضجع شریف امام حسین (ع) و بسیاری از یاران آن حضرت که پایین پای ایشان مدفون شده‌اند، فاصله دارد که معبر میان این حد فاصل به بین‌الحرمین مشهور است.
بارگاه حضرت عباس (ع) در کربلای معلی که یکی از مهمترین زیارتگاه‌های شیعیان جهان است به شکلی بارز توسط همان قبیله بنی اسد با شاخصی معلوم و مشخص شد که به این واسطه نخستین زائر سیدالشهدا (ع) یعنی جابر بن عبدالله انصاری، آن را نیز مورد زیارت قرار داد.
اما سال 66 هجری، مختار ابوعبید ثقفی در دورانی که قدرت و حکومتی به دست آورد نخستین عمارت این آستان را بنا نهاد تا سال 170 هجری که به دستور هارون الرشید؛ خلیفه عباسی این بنا ویران شد اما سال 198 مأمون عباسی برخلاف سیاست پدر خویش و در راستای تظاهر به دوستی با شیعیان عمارت دوم این مضجع شریف را بنیان نهاد.
مجدد در سال 232 هجری یکی دیگر از خلفای عباسی یعنی متوکل، دستور به ویرانی این بارگاه قدسی و حتی بارگاه امام حسین (ع) و تمامی شهر کربلا داد و حتی به این امر نیز بسنده نکرد و دستور داد تا تمامی این منطقه را شخم زده و آب ببندند.
المنتصر خلیفه دیگر عباسی و فرزند متوکل، مجدد دستور به تعمیر بنای شهر کربلا و آستان حضرت امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) داد و اوضاع بر همین منوال باقی ماند تا در دوران عضدالدوله دیلمی یعنی سال 367 هجری که چون وارد بغداد شد، عزم زیارت کربلا و نجف کرد و دستور داد مرقد عظیم و با شکوهی برای حضرت عباس (ع) بنا کنند که اصل عمارت امروزی بارگاه حضرت عباس (ع) که ساخت آن 5 سال به طول انجامید یادگار دوران دیلمی است.
سلطان اویس (فرزند شیخ حسن) از سلسله جلایریان قرن‌ها بعد دستور با بازسازی و مردمت این بنا داد که در سال 786 هجری این بازسازی خاتمه یافت و در این روند معماران ایرانی نیز نقش بسزایی داشتند.
اما در آغاز عصر صفوی، شاه اسماعیل صفوی؛ بنیانگذار این حکومت شیعی جمادی‌الثانی سال 914 هجری دستور به تعمیرات وسیعی در این آستان مقدس داد و هدایایی همچون 12 قندیل طلا به نیت 12 امام شیعه را نیز به حرم حضرت عباس (ع) اهدا کرد و همچنین تمامی حرم مطهر و رواق‌ها را با فرش گرانبهای ابریشم بافت اصفهان مفروش نمود و خادمان مخصوصی نیز برای نگهداری و روشنایی قندیل آستانه استخدام کرد و دستور داد گنبد این مضجع شریف کاشی کاری شود که این کاشی‌کاری تا سال 1302 هجری باقی ماند.
نادرشاه افشار نیز پیش از تخریب و تاراج بارگاه حضرت عباس (ع) به دستور سعود بن عبدالعزیز در سال 1216 هجری، تعمیرات وسیعی را در این بارگاه ملکوتی به سال 1153 هجری ترتیب داد اما همانگونه که ذکر شد در پی تخریب این مضجع شریف در پی لشکرکشی یک مقام وهابی بسیاری از اموال و اقلام اهدایی به آن به یغما رفت که شواهدی از این هتک در دوران قاجار نیز وجود دارد اما به دستور فتحعلی‌شاه قاجار سعی بر آن شد که به مدد معماران ایرانی تا حد زیادی خرابی‌ها ترمیم شود و البته در این دوران به سال 1227 هجری نصب ضریح نقره از سوی شاه قاجار بر این آستان به انجام می‌رسد.
ناصرالدین شاه قاجار نیز کاشی‌کاری گنبد مرقد حضرت عباس (ع) را به سال 1304 هجری تجدید کرد و در ادامه شیخ عبدالحسین تهرانی معروف به «شیخ العراقین» با استفاده از ثلث اموال به جای مانده از امیرکبیر؛ صدراعظم مشهور دوران قاجار، تعمیرات وسیعی در این آستان به انجام رساند.
به سال 1385 هجری به همت مرجع بزرگ جهان تشیع مرحوم آیت‌الله العظمی سیدمحسن حکیم و به دست هنرمندان اصفهانی با به کار بردن 400 هزار مثقال نقره خالص و 8 هزار مثقال طلای خالص ضریح کنونی حضرت عباس ساخته و نصب شد که در رواق ها جانبی و محیط این آستان نیز توسط هنرمندان ایرانی آینه کاری و تزئینات لازم صورت گرفت.
