به گزارش کرب و بلا، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم تقوی، مدیر تحقیقات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) به بررسی برخی از مؤلفه‌های حکمرانی از منظر امام حسین (ع) پرداخت و گفت: در این مقطع بیش از پیش ‌نیاز به شناخت قیام امام حسین (ع) داریم و مهم‌ترین و بهترین منبع در این راستا سخنان ایشان به ویژه در بازه زمانی حرکت از مدینه  تا کربلاست.

وی ادامه داد: فلاسفه سیاست و به ویژه فیلسوفان مسلمان در حوزه سیاست متأسفانه ارتباط چندانی با منابع اسلامی و قرآن و تفاسیر برقرار نکردند و به همین دلیل نگرش فلسفه سیاسی غرب  و حتی یونان باستان برایشان دلپذیر است در حالیکه در زمینه در این زمینه نوعی خلأ پژوهشی منبعث از نهضت امام حسین (ع) که می‌تواند پاسخگوی بسیاری از ابهامات باشد قابل مشاهده است.

گفتار و سیره امام حسین (ع) سرشار از مؤلفه‌های سیاسی است

وی به نقش امام و حکمران به عنوان یکی از مؤلفه‌های مؤثر در علوم سیاسی اشاره کرد و گفت: در این زمینه با وجود آنکه امام حسین(ع) حکومتی تشکیل ندادند، اما گفتار و سیره امام (ع) سرشار از مؤلفه‌های سیاسی در تبیین حاکم صالح و حکمرانی شایسته است.

حجت‌الاسلام تقوی تصریح کرد: امام در جامعه اسلامی ابوالامه و ام‌الامه است و همان‌طور که پدر و مادر دارای نقش مکمل و عامل بقای نسل بشر هستند و مادر مظهر عاطفه و پدر مظهر عقلانیت است، امام الهی نیز به‌تنهایی نقش پدر و مادر را دارد؛ لذا هم در اوج عاطفه و هم عقلانیت و تدبیر است.

مدیر تحقیقات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام (ره) با بیان اینکه اهل بیت (ع)، مظهر جمال و جلال خدا هستند، گفت: وقتی این معرفت را به آنان داشته باشیم، محبت ما عقلانی خواهد شد و در نتیجه ایشان الگوی ما بوده و ما متربی در مسیر تربیت معارف آنان هستیم.

وی افزود: البته این محبت و مودت باید از سر اختیار و آزادی باشد، همچنانکه در آیه 256 سوره مبارکه بقره می‌فرماید: «لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ»؛ یعنی در پذیرش دین اکراهی نیست. همچنین قرآن کریم، راه نجات و سعادت و شقاوت را به ما نشان داده است و قرآن به پیامبر(ص) تأکید می‌‎کند که به امت بگو من اجری از شما نمی‌خواهم، ولی هرکسی می‌خواهد راهی به سوی خدا برگزیند، راهش محبت اهل بیت (ع) هستند.

ائمه (ع) هم دارای امامت سیاسی و اجتماعی و هم مرجع تفسیر قرآن و سنت هستند

حجت‌الاسلام تقوی در تشریح ویژگی‌های زمامدار به‌حق جامعه اسلامی گفت: ائمه (ع) هم دارای امامت سیاسی و اجتماعی و هم مرجع تفسیر قرآن و سنت هستند و از این رو زمامداران به‌حق در جامعه هستند،اعتقاد ما براساس حدیث ثقلین این است که باید تفسیر دین را از اهل بیت(ع) بگیریم و نه غیر آنان؛ لایه زیرین شخصیت آنان هم انسان کامل بودنشان است.

مدیر تحقیقات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)  با اشاره به ارتباط حکمرانی خوب با نهضت عاشورا، تصریح کرد: این تعبیر از امام حسین (ع) معروف است که فرمودند: «لکم فِیَّ اسوهٌ حسنهٌ»؛ یعنی در زندگی و عمل من برای شما امکان الگوگیری هست که براین ساس عمل و زندگی کنید. من الگو و سرمشق شما هستم و این نکته کلیدی در فهم پیام امام حسین (ع) است؛ یعنی امام مأموریت سری و ویژه نداشت و قیامش رازمگو نبود؛ امام (ع) به عنوان مؤمن در اعلی درجه ایمان به تکلیفش عمل کرد.

وی تأکید کرد: امام حسین (ع) در حکمرانی خوب هم نمونه عالی بودند؛ برای شناخت قیام امام (ع)، مهم‌ترین، اولین و بهترین منبع، سخنان و سیره خود امام حسین (ع) به‌خصوص در بازه زمانی حرکت از مدینه تا کربلاست. اگر واقعاً براساس منابع دست اول و مستندات معتبر جلو برویم، هم به چرایی قیام و هم چگونگی وقوع، به پاسخ روشنی می‌رسیم و این‌گونه تحلیل، گام نخست برای تحریف‌زدایی و جلوگیری از تحلیل‌های انحرافی و من‌درآوردی است.

امام حسین (ع) برای جمع‌آوری ثروت و تمتعات مادی دست به قیام نزد

حجت‌الاسلام تقوی اظهار داشت: امام حسین (ع) در مناسبت‌های مختلف سخنانی داشتند که ناظر به حکومت و بدیل صحیح دینی آن بود، آنجا که فرمودند که من برای جنگ قدرت و دنیاخواهی، جمع ثروت و تمتعات مادی دست به این حرکت نمی‌زنم، بلکه هدفم اصلاح امت جدم، امر به معروف و نهی از منکر و حرکت در مسیر پیامبر(ص) و امام علی (ع) است.

وی ادامه داد: امام (ع) در برخورد با حر دستور داد تا به سپاهیان او آب دادند و حر هم ادب کرد و به تعبیر امام را پاسخ نداد، همچنین ادب کرد و نماز را به امامت ایشان خواند و جداگانه نماز برگزار نکرد؛ امام (ع) در اینجا خطبه‌ای خواند که بنیاد حکمرانی خوب و بد را تمییز می‌دهد؛ آنجا که فرمود:اى مردم! پیامبر خدا (ص) فرمود: هر کس فرمانروایى ستمکار را ببیند که حرمت‌هاى الهى را زیر پا می‌گذارد و پیمان خدا را می‌شکند و با سنّت پیامبر خدا (ص) مخالفت می‌کند و در میان مردمان به گناه و تجاوز عمل می‌نماید و با کردار و گفتار بر او نیاشوبد، حقّ خداست که وى را هم در جایگاهى نظیر جایگاه او داخل کند.

تقوی تأکید کرد: در واقع قیام امام (ع) مقابله با خطوط اصلی فکری بنی‌امیه، یعنی سنت جاهلیت بود که شرک و ظلم اجتماعی دو ویژگی بارز آن بود؛ یزید هم شرب خمر می‌کرد و بدتر از آن ظلم اجتماعی و تعدی به حقوق مردم را به حد اعلی رساند؛ فساد را در جامعه علنی کرد؛ بیت‌المال را در انحصار خود درآورد و کسی که این وضعیت را ببیند و تغیر نکند و به تعبیر شهید مطهری به این وضع هجوم نبرد در عذاب جهنم با آنان شریک است؛ امام حسین (ع) فرمودند: من سزاوارتر از دیگران هستم که علیه این وضعیت بشورم.

وی افزود: امام (ع) در منا در جمع صحابه پیامبر(ص) فرمود: خدایا تو می‌دانی که ما جنگ قدرت نداریم و برای مال‌اندوزی دست به قیام نزده‌ایم، می‌خواهیم معالم، پرچم‌ها و ارزش‌های دین در اهتزاز باشد؛ لذا نگوییم امام فقط برای نماز شهید شد؛ نماز خیلی مهم بود که در باران تیر هم دست از آن برنداشت، ولی نماز بود و اصلاح جامعه هم بود؛ زیرا بنی‌امیه همه ارزش‌های انسانی و دینی را نابود کردند و بر مردم ظلم روا می‌داشتند.