عزاداریهای حسینی در قالب تعزیه، روضهخوانی، نوحهسرایی و … به عنوان بخشی از فرهنگ عامه عاشورایی، مضمون نوشتهها و آثاری متعدد شده که گاه به معرفی آنها پرداخته و گاه نیز در مقام نقد انحرافات آنان برآمدهاند. آنچه در این گزارش خواهید خواند، گلچینی است از کتابهای این حوزه که بر اساس سال انتشار تا سال 1393 ترتیب یافتهاند.
(گلچینی از کتابهای آیینی عاشورا)
•تعزیه: نمایش مصیبت
جابر عناصری، جهاد دانشگاهی (دفتر مرکزی)، بخش فرهنگی، 311 صفحه، وزیری، چاپ 1 سال 1365، 3000 نسخه، 600 ریال.
•تعزیه: نیایش و نمایش در ایران
پتر چلکووسکی، مترجم: داود حاتمی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، علمی و فرهنگی، 428 صفحه، جلد 28، وزیری، چاپ 1 سال 1367، 3000 نسخه، 1200 ریال.
•تعزیه در ایران
صادق همایونی، نوید شیراز، 820 صفحه، وزیری، چاپ 1 سال 1368، 3300 نسخه، 4000 ریال.
•شبیهخوانی، گنجینه نمایشهای آیینی، مذهبی (مجموعه مقالات سمینار پژوهشی تعزیه)
گردآورنده: جابر عناصری، یازدهمین جشنواره سراسری تئاتر فجر، 304 صفحه، جلد 2، رقعی (شومیز)، چاپ 8 سال 1372، 3000 نسخه، 2200 ریال.
•تجلی عاشورا در هنر ایران
محبوبه الهی، بنیاد پژوهشهای اسلامی، 180 صفحه، رحلی (شومیز)، چاپ 1 سال 1378، 2000 نسخه، 21000 ریال.
•پژوهشی در تعزیه و تعزیهخوانی: از آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران
عنایتالله شهیدی، باهمکاری: علی بلوکباشی، دفتر پژوهشهای فرهنگی، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، مرکز انتشارات، 844 صفحه، وزیری (گالینگور)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه، 75000 ریال.
•کندوکاوی در تعزیه و تعزیهخوانی
غلامرضا گلی زواره، مهراس، 148 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه، 5000 ریال.
•مجالس تعزیه
گردآورنده: حسن صالحیراد، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش)، در 2 جلد، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1380، 3000 نسخه.
•شبیه عاشورا (بررسی هنر مردمی تعزیه و چند مجلس شبیهخوانی به زبان آذری)
محمد سیمزاری، محمد سیمزاری، 192 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1382، 2000 نسخه، 14000 ریال.
•عزادار حقیقی
سید محمد شجاعی، نشر محیی، 200 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1383، 10000 نسخه، 15000 ریال.
•تعزیه
ویراستار: مهدی ضرغامیان، مرضیه ازگلی، کانون زبان ایران، 46 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1384، 5000 نسخه.
•یک حسینیه اشک: تحلیل و بررسی شبیهخوانی (تعزیه گردانی)
مسعود حاجی دهآبادی، هلیاتوس، 64 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1384، 3000 نسخه، 8000 ریال.
•تعزیه در عراق و چند کشور اسلامی: مطالعهای در خصوص ارزشهای ادبی، اجتماعی و سیاسی تعزیه
عباس خدوم جمیلی، مترجم: مجید سرسنگی، فرهنگستان هنر، 88 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1385، 1500 نسخه، 9000 ریال.
•بنفشههای سوگوار: پژوهشی در انطباق نسخ مجالس شبیهخوانی «ظهر عاشورا»
اردشیر صالحپور، حوا، 200 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1385، 1800 نسخه، 22000 ریال.
•عاشورا، عزاداری، تحریفات
تدوین: مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، صحیفه خرد، 678 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1386، 1500 نسخه، 50000 ریال.
•نگاهی به عاشورا و تعزیه در رودهن
خدارحیم شیرمحمدی، کیانوش شیرمحمدی، مراد شیرمحمدی، نشر آنیش، 120 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1386، 1100 نسخه، 15000 ریال.
•شور و شعور حسینی
تهیه و تنظیم: عبدالحسین حاجیابوالحسنی ترگانی، صبح صادق، 208 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1386، 2000 نسخه، 25000 ریال.
•بنیادها و آسیبهای عزاداری امام حسین علیهالسلام
علی آقاجانی قناد، دفتر عقل، 214 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 2 سال 1387، 1400 نسخه.
•احرام محرم: آداب حضور در ایام و مراسم سوگواری امام حسین (ع)
عبدالحسین نیشابوری، دلیل ما، 184 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 4 سال 1388، 3000 نسخه.
•رهگذر عشق (مجالس تعزیه)
حسن فخاری، شرکت انتشارات سوره مهر، 112 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1388، 2500 نسخه، 20000 ریال.
•تعزیه از نگاه مستشرقان: تعزیه علیاکبر و قاسم علیهماالسلام
مترجم: محمود عزیزی، ویراستار: منصور احمدی، مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، 128 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1388، 1500 نسخه، 22000 ریال.
•تعزیه و آیینهای عاشورایی: مجموعه هفت مقاله مردمشناختی
محمد میرشکرایی، نمایش، 112 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1388، 2000 نسخه، 25000 ریال.
•با حسین (ع) تا عرش: شرح رابطه سلوکی با اباعبدالله الحسین علیهالسلام، بیان اسرار گریه، زیارت، تربت و لعنت بر قاتلان آن حضرت
محمدباقر عامرینیا، راه سبز، 239 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 4 سال 1388، 1050 نسخه، 20000 ریال.
•حی علی العزاء: آداب عزاداری، انواع عزاداری، تعریف هیئت، هیئتداری
علیرضا لک؛ گردآورنده: مجید عیوضی، آرامدل، صیام، 136 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1388، 1200 نسخه، 17000 ریال.
•جلوههای عزاداری در تعالیم اهل بیت (ع)
علیرضا شاهرودی، آل المرتضی (ع)، 272 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1388، 1000 نسخه، 20000 ریال.
•نمایشهای ایرانی (تعزیه)
صادق عاشورپور، شرکت انتشارات سوره مهر، 568 صفحه، جلد 2، وزیری (گالینگور)، چاپ 1 سال 1389، 2500 نسخه، 107000 ریال.
•وداع با خورشید: مجلس تعزیه شهادت امام حسین (ع)
گردآورنده: امیر زینلی، مصحح: سید محمود طباطبایی، ویراستار: رضا بابایی، حوزه هنری استان قم، 210 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1389، 1100 نسخه، 25000 ریال.
•تعزیه: حقیقت و مسایل مربوط به آن (از دیدگاه علما و فقهای مذاهب اربعه)
خالدبن عبدالله دایلالشمرانی، مترجم: جهانگیر ولدبیگی، جهانگیر ولدبیگی، 176 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1389، 3000 نسخه، 20000 ریال.
•آئین عزاداری حضرت امام حسین (ع)
سید محسن امین، مترجم: احمد حسین مظهری، حبیب، 376 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1390، 2000 نسخه.
•آسیبشناسی عزاداری امام حسین (ع)
اصغر کمالی، صرفیپور، 240 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1390، 1000 نسخه.
•عاشورایی برای عاشورا: آسیبهای عزاداری (دلایل شکلگیری و راه برونرفت)
محمداسماعیل عبداللهی، هاتف، 168 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1390، 3000 نسخه، 25000 ریال.
•مناسک و آیینهای عاشورا (از آل بویه تا کنون)
فرخنده چینیپرداز، ویراستار: مهدی عصاره، اهوراقلم، 200 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1390، 1000 نسخه، 50000 ریال.
•حقایق و خرافات از نگاه دین: سخنرانیهای حضرت آیتالله سید احمد خاتمی ”حفظهالله”
سید علیاکبر حسینی نیشابوری، صالحان، 200 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1390، 5000 نسخه، 28000 ریال.
•آبرومندان درگاه حسین (ع): در فضائل و مقام مداحان و مرثیهخوانان اهل بیت (ع)
گردآورنده: محسن شیرازی، ساحل، 324 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1391، 1500 نسخه.
•تاریخ و جلوههای عزاداری امام حسین (ع) در ایران با تکیه بر دوره صفویه
اصغر حیدری، ویراستار: فاطمه اروجلو، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 284 صفحه، وزیری (شومیز)، چاپ 1 سال 1391، 2000 نسخه.
•پیراهن کبود: تحقیقی پیرامون سیاهپوشی در سوگ سید الشهداء (ع)، مجموعه کتب شبههشناسی عاشورا
سید علی باروتیان، ویراستار: رضا بیات، حنیف، 64 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1391، 5000 نسخه، 18000 ریال.
•تعزیه، روایتگر تاریخ اهل بیت (ع)
اشکان علیزاده پیرکوهی، نور محبت، 132 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1391، 1000 نسخه، 80000 ریال.
•پژوهشی در فلسفه سوگواری امام حسین (ع) با تأکید بر چالشها و نتایج تربیتی
سید عبدالمناف هدایتینسب، طلیعه سبز، 256 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1392، 3000 نسخه.
•ثواب گریه بر امام حسین (ع)
عباس عزیزی، اثر قلم، 96 صفحه، جیبی (شومیز)، چاپ 1 سال 1392، 1000 نسخه، 10000 ریال.
•تاریخچه عزاداری اهل سنت بر امام حسین (ع): پژوهشی مستند پیرامون پیشینه سوگواری، واقعه عاشورا، تحریف عاشورا و مشروعیت عزاداری از دیدگاه اهل سنت
حسین تهرانی، تهذیب، 512 صفحه، وزیری (سلفون)، چاپ 2 سال 1392، 1000 نسخه، 120000 ریال.
•امام حسین (ع) و مجالس عزاداری
کریم بهشتی سیتی، گلهای بهشت، 104 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 2000 نسخه.
•تاریخچه عزاداری امام حسین (ع)
مهتاب محمدزاده هروی، نور محبت، 168 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 1000 نسخه 110000 ریال.
•تعزیه تداعی عاشورا و کربلا: و گذری بر شبیهخوانی افتر
ابراهیم محمودی، ویراستار: الهام محمودی و ابراهیم محمودی، 48 صفحه، رقعی (شومیز)، چاپ 1 سال 1393، 500 نسخه، 40000 ریال.