به گزارش کرب و بلا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی در سخنانی به مخاطب قرار دادن روحانیون و مبلغان دینی توسط سیدالشهدا (ع) پرداخت و گفت: امام حسین (ع) به خوبی می‌دانند آن‌چه که باعث شرایط نابه‌سامان جامعه شده است، سکوت عالمان دین و روحانیون در برابر ظلم آشکار است. مشروح سحنان وی را در ادامه می‌خوانید:
نخستین موضع‌گیری آشکار در برابر ظلم حکومت
محمدتقی فاضل میبدی در ابتدای سخنان خود به نخستین موضع گیری امام حسین (ع) در برابر حکومت فاسد، در خطبه منا اشاره کرد و گفت: این پرسش که حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) برای نخستین بار کجا و خطاب به چه کسی درد خودش را اظهار می‌کند، حائز اهمین بالایی است. در جامعه امروزی، یک فرد، جامعه یا نظام، برای بیان موضع خود ممکن است حکومت، مردم، سازمان حقوق بشری یا یک نهاد بین‌المللی بی‌طرف را خطاب قرار دهد. امام حسین (ع) در نخستین موضع‌گیری آشکار خود در برابر ظلم در سال 58 هجری سه سال قبل از واقعه عاشورا و در حالی بود که معاویه سال‌های آخر حکومتش را می‌گذراند، در سفر حج و در سرزمین منا بیان کردند.
این پژوهشگر دین، با بیان اینکه واعظان، روحانیون و مبلغان دین آن زمان، به عنوان مروجان دینی و تریبون فرهنگی جامعه اصلی‌ترین مخاطبان خطبه اباعبدلله الحسین (ع) در خطبه منا بودند، افزود: ایشان کسانی‌را که برای حج‌گذاردن آمده بودند، گرد آوردند و برایشان سخنرانی کردند. این مجال بهترین موقعیت بود تا امام، علما و مبلغان دینی را که جزو تریبون‌های جامعه به حساب می‌آمدند و تعداد قابل توجهی از آنان در مراسم حج حضور داشتند خطاب قرار دهند؛ یعنی ایشان کسانی راکه پس از مرگ پیامبر، صحابه و دین شناسان سرشناس و مبلغان دینی آن دوره بودند را مورد خطاب و سرزنش قرار دادند.
امام حسین (ع) به خوبی می‌دانند آن‌چه که باعث شرایط نابه‌سامان جامعه شده است، سکوت عالمان دین و روحانیون در برابر ظلم آشکار است.
حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل میبدی، ادامه داد: حضرت خطاب به آنان می‌گوید؛ «اعتَبِروا أیُّهَا النّاسُ بِما وَعَظَ اللّه ُ بِهِ أولِیاءَهُ مِن سوءِ ثَنائِهِ عَلَى الأَحبارِ إذ یَقولُ» به یعنی به آنان گوشزد می‌کنند از تاریخ عبرت بگیرید چراکه خداوند اهل اخبار و روحانیونی را که در برابر ظلم سکوت کرده بودند نهی و ملامت کرده است.
وی با بیان اینکه امام حسین (ع) به خوبی می‌دانند آن‌چه که باعث شرایط نابه‌سامان جامعه شده است، سکوت عالمان دین و روحانیون در برابر ظلم آشکار است، اظهار کرد: امام علی (ع) و امام حسن مجتبی (ع)، پدر و برادر ایشان را نیز به نام دین به شهادت رساندند و مردم نیز در مقابل این ظلم سکوت و همراهی کردند؛ پس آن‌چه که باعث این ظلم پنجاه ساله شد، سکوت علما و توجیه گری آنان بوده است.
وی با اشاره به اینکه ایجاد دستگاه جعل حدیث در راستای تحریف دین توسط معاویه در همین راستا بود، ادامه داد: معاویه مشتی از آخوندهای درباری را گرد خود جمع کرد، به آنان پول داد تا از پیامبر روایاتی جعلی را نقل و گردآوری کنند و کوشید دین خدا را از طریق مبلغان دین خدا منحرف کند؛ موضوعی که مرحوم علامه امینی نیز در کتاب «الغدیر» به صورت مفصل به بیان آن پرداخته است.
حجت‌الاسلام فاضل میبدی، این عمل را نخستین گام‌های معاویه برای بازگرداندن جامعه به دوران جاهلیت پیش از اسلام عنوان کرد و افزود: نخستین گام معاویه برای انحراف از حقیقت دین آن‌هم در لباس دین، استخدام افرادی بود که به ظاهر مبلغ دین بودند اما پول می‌گرفتند تا کارهای معاویه را بر اساس اسلام، تبلیغ و توجیه کنند.
خیانت بزرگ مبلغان با سکوت در برابر ظلم
وی با بیان اینکه امام حسین (ع) با آگاهی کامل به خیانت و سکوت عالمان دین و مبلغان آن دوره، آنان را مخاطبان سخن خود قرار داده است، گفت: خداوند در قران نیز نسبت به این موضوع هشدار داده است، آگاهی می‌دهند. ایشان خطاب به این افراد می‌گویند اگر شما قرآن را خوانده‌اید، می‌دانید که خداوند متعال در قرآن علمای مسیحی و یهودی را توبیخ کرده است و در خطابه خود « سوءِ ثَناء» به معنای ملامت کردن را نسبت به « الرَّبّانِیّونَ وَالأَحبارُ » یعنی روحانیون و مبلغان دین به کار می‌برند.
این پژوهشگر دینی ادامه داد: این افراد در برابر دو گناه فاجعه‌بار مهم ساکت نشستند و خداوند نیز در سوره مائده آنان را ملامت کرده است. امام حسین (ع) نیز در خطابه منا با اشاره به این آیه نسبت به این دو فاجعه هشدار می‌دهند. نخستین فاجعه در این خطابه «قَولِهِمُ الإِثمَ» یعنی سخنان بی مسئولیت و حرف های گناه آلود است؛ چیزهایی در جامعه گفتند که نه از آن خدا و نه آن انسان های عاقل بود . بر همین اساس، یکی از آفت های اجتماعی مخصوصاً در جوامع اسلامی پرحرفی و پرگویی آن هم بدون هیچ گونه مسئولیتی است. انسان باید مواظب زبان خود باشد.
یکی از آفت‌های اجتماعی مخصوصاً در جوامع اسلامی پرحرفی و پرگویی آن هم بدون هیچ گونه مسئولیتی است.
حجت‌الاسلام فاضل میبدی با اشاره به خوردن مال حرام، به عنوان دومین گناهی که امام حسین (ع) مبلغان و روحانیون را برای سکوت در برابر آن ملامت می‌کند، ادامه داد: خداوند در آیه 63 سوره مائده با لفظ «أَکْلِهِمُ السُّحْتَ» به معنای «خوردن‌های از راه نامشروع» روحانیون را برای سکوت در برابر این گناه بزرگ جامعه ملامت می‌کند. در جامعه یهود و مسیحیت، خوردن از راه نامشروع باب شده بود و خوراک مردم «ّسحْتَ» یعنی از یک راه ناسالم تأمین می‌شد.
هشدار نسبت به جابجایی ثروت جامعه و تحریف
وی با بیان اینکه پس از رحلت پیامبر و در این تاریخ چهل ساله دو اتفاق مهم یعنی «گفتن‌های بی‌معنا و گفتن هرچیزی به نام دین» و دوم «جابجا کردن ثروت‌های مردم» اتفاق افتاد و حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) روحانیون و مبلغان را برای سکوت نسبت به این دو گناه ملامت می‌کند، ادامه داد: امیر المؤمنین در خطبه شقشقیه فرموده است «یخصمون مال الله خصمه الابل نبته الربیع» مال خدا را هم چون شتری که به علف بهاری حمله می‌کند، به غارت بَرَند. یعنی آنان دو چیز را در جامعه یعنی ثروت جامعه و افراد جامعه را جابه‌جا کردند.
حجت‌الاسلام فاضل میبدی، ادامه داد: امام حسین و امام علی علیهماالسلام هردو این تعبیر «جعلوا مال اللّه دولا» را به کار برده‌اند. دولا به معنای دست به دست کردن است و این حاکمان مال خدارا که مربوط به مردم بود در دست عده‌ای خاص دست به دست کردند و «عباد الله خولا» یعنی بندگان خدا را به خواری نشاندند. اگر ثروت جامعه دست عده خاص قرار بگیرد، مردم نیز به ذلت و خواری می‌افتند.
وی با بیان اینکه امام حسین علیه‌السلام در فرمایشات خود به ظلم این حاکمان در حق افراد صالح و به روی کار نشاندن فاسقین اشاره می‌کند، توضیح داد: امام حسین (ع) در خطبه منا می‌فرمایند؛ «وَ الصَّالِحِینَ حَرْباً وَ الْفَاسِقِینَ حِزْباً» یعنی انسان‌های صالح و شایسته جنگیدند اما افراد فاسق مانند حکم بن ابی العاص را دعوت کردند و برای آنان حزب ایجاد کردند.
ثمره عاشورا این است که جهالتی که در لباس دین و به نام دین است از بین برود و دینی که در کنار عقلانیت و اخلاق قرار می‌گیرد، در جامعه پدیدار شود.
این پژوهشگر دینی به جابه‌جایی ارزش‌های دینی و ضد ارزش‌ها توسط حاکمان فاسق اشاره کرد و گفت: پیامبر خدا (ص) فرمود؛ زیر آسمان کسی راستگوتر از ابوذر غفاری نیست؛ ولی پس از مرگ پیامبر در زمان عثمان و فقط به خاطر انتقاد از عثمان، همین ابوذر غفاری که به تعبیر پیامبر راستگوترین مردم بود، تبعید می‌شود. از سوی دیگر خود پیامبر، بن حکم بن ابی‌العاص را به دلیل اینکه بسیار وقیح بود، تبعید کردند، اما همین فرد برمی‌گردد و وزیر اقتصاد و دارایی حکومت می‌شود. یعنی کسی که به پیامبر نزدیک بود باید تبعید یا کشته شود و آن کسی که تبعیدی پیامبر بود باید برگردد و در کنار خلیفه وقت حل و بسط مسائل اقتصادی را عهده دار شود.
وی افزود: در جامعه ای که ثروت آدم‌ها نیز در جای خود نیستند "درخت حنظل" رشد می‌کند و داروی حاصل از این درخت نیز امثال معاویه و یزید بن معاویه می‌شود.
«جهل» زمینه‌ساز خیانت‌گری مردم کوفه
حجت‌الاسلام فاضل میبدی با بیان اینکه هنگامی‌که افراد با لباس دین حرف حق نمی‌زنند، فساد پدیدار می‌شود، افزود: وقتی که عده‌ای خود فروخته به دستگاه خلیفه در لباس دین، مردم کوفه را تربیت کنند و به تبلیغ و ترویج دین بپردازند، پیداست که در چنین شرایطی مردم کوفه پدیدار می‌شوند. تبلیغ مقوله پیچیده‌ای است و حکومت با بهره‌گیری از همین ابزار، مردم کوفه‌ای را که علی علیه السلام را دیده و برخی از آنان حتی جزو صحابه پیامبر بودند را به جایی می‌رساند که در روز عاشورا و در مقابل امام حسین (ع) آن فضاحت را به بار آوردند.
این پژوهشگر دینی با اشاره به تغییر موقعیت و جایگاه و شرایط کوفه پس از علی‌بن ابی‌طالب (ع) توسط معاویه بیان کرد: از آنجایی که کوفه در زمان خلیفه دوم ساخته شد به خاطر موقعیت سوق الجیشی از اهمیت بالایی برخوردار بود و جمعیت بسیار زیادی به این شهر کوچ کردند. این شهر در زمان امام علی (ع) پایتخت اسلام قرار گرفت. اما معاویه پس از روی کار آمدنش، جمعیت زیادی را به بهانه جلوگیری از تبدیل شدن این شهر به مرکز فتنه و فساد اخراج و شهر را خلوت کرد. در زمان معاویه، مردمان کوفه گرفتار مبلغانی بودند که به طور مستمر مردم این شهر را تحت شستشوی مغزی قرار می‌دادند. بنابراین بدیهی است وقتی حضرت مسلم بن عقیل به این شهر می‌رود کسی نیست تا به داد ایشان برسد.
وی با بیان اینکه جهل و نادانی مهم‌ترین زمینه شکل‌گیری فکری مردم کوفه در آن دوران بود، اظهار کرد: دومین خطبه‌ای که امام علی و امام حسین علیهماالسلام و همچنین حضرت زینت سلام الله علیها پس از واقعه عاشورا دارند، درباره مکر و حیله مردم شهرهای شام و کوفه است که مهم‌ترین زمینه پرورش یافتن مردم به آن شکل، بزرگ‌ترین آفت جامعه یعنی جهل و نادانی بود.
این پژوهشگر دینی با تأکید بر مهم‌ترین درس عاشورا مبنی بر ضرورت رهانیدن جامعه از آسیب جهالت گفت: حتی در زیارت اربعین می‌خوانیم که آن حضرت خون خود را داد تا جامعه را از جهالت برهاند. مردمی که نماز می‌خوانند، روزه می‌گیرند، اما آماده‌اند تا پسر حضرت زهرا سلام الله علیها را به شهادت برساند قطعا به درد جهل مبتلا هستند.
حجت‌الاسلام فاضل میبدی در پایان بیان کرد: در جامعه‌ای خطرناک‌ترین آسیب، ملبس شدن جهالت به قداست است. بنابراین کسانی‌که لباس قداست بر تن دارند باید بیش‌تر احتیاط کنند، چراکه جهل مقدس خطرناک‌ترین انواع جهل به شمار می‌رود. ثمره عاشورا این است که جهالتی که در لباس دین و به نام دین است از بین برود و دینی که در کنار عقلانیت و اخلاق قرار می‌گیرد، در جامعه پدیدار شود.
