شاید نام دو شاعر اصفهانی، «ذوقی» و «غمگین» را شنیده باشید و ندانید که این دو برادرند. امروز روز درگذشت ذوقی است.
«میرزا ابوالقاسم» متخلص به «ذوقی»، فرزند آقا عباس، شاعر و خوش‌نویس قرن چهاردهم در سال 1273 ه.ق در اصفهان دیده به جهان گشود.
از چهار سالگی آموختن را شروع کرد. تحت سرپرستی عمویش علوم متداول را فرا گرفت و در حسابداری، دفترداری و نگارش منشئآت تجاری مهارت خوبی پیدا کرد.
سال‌ها در شیراز ساکن بود و در حضر و سفر با ادبا و فضلا مصاحبت داشت. در انجمن‌های ادبی با میرزا محمد سها، میرزا ابوالقاسم طرب، میرزا حسن آتش و ابوالفتح خان دهقان حشر و نشر داشت.
«دیوان ذوقی اصفهانی» به همت و مقدمه برادر شاعرش، «غمگین اصفهانی» منتشر شده است. ذوق او در مدح و مراثی خاندان عصمت و طهارت، دیدنی و ستودنی است.
«غمگین» که غم فقدان برادر را به دل داشت، در مقدمه دیوان که در همان سال نوشته است، می‌نویسد: «در یوم دوازدهم محرم‌الحرام 1336 ه.ق، طایر روحش به آشیان قدس طیران فرمود...». پیکرش در تخت فولاد، در تکیه خواجویی (نزدیک تکیه ابوالمعالی) به خاک آرمید و بر سنگ مزارش ماده‌تاریخی که «غمگین» سروده، حک شده است.
این غزل از او مشهور است:
عهد و پیمان نه چنین بود، میان من و تو
با فلک نیز نه این بود گمان من و تو
که توام نیم‌ره از یاد فراموش کنی
یا کند دور ز هم، چرخ، مکان من و تو
ما به هر واقعه و حادثه همره بودیم
شد چو بر لوح، رقم، نام و نشان من و تو
اوفتد کاش جداییش میان سر و تن!
آن‌که انداخت جدایی به میان من و تو
کر شود گوش فلک، تیره رخ شمس و قمر
به فلک گر برسد، آه و فغان من و تو
غم دل با که توان گفت به جز ذات خدا؟
نیست آگاه کس از درد نهان من و تو
موج‌زن آب فرات و تو لبِ تشنه شهید
«وا اخا»، «وا اعطشا»، وِرد زبان من و تو
کوفیان حُرمت ما خوب رعایت کردند
بودشان چون خبر از حشمت و شان من و تو
تو لبِ تشنه شدی کشته و من نیز اسیر
دیگر این قوم چه خواهند ز جان من و تو؟
جای من بود به ویرانه، تو در قعر تنور
دوش در کوفه چه خوش بود مکان من و تو!
سر تو نوک سِنان کرده سَنان در برِ من
داده تا دست سنان، چرخ، عنان من و تو
خواست آتش به نُهم کنگره چرخ زند
گفت این مرثیه «ذوقی» به زبان من و تو
برای مشاهده مجموعه اشعار ذوقی اصفهانی در سایت کرب‌وبلا اینجا را کلیک کنید. همچنین می‌توانید برای مشاهده بیش از 6500 شعر عاشورایی از بیش از 1100 شاعر به بخش اشعار سایت کرب‌وبلا مراجعه کنید.
سلام ، چه شعر و احساس خوبی