1.jpg)
اعتقاد به رجعت، یکی از ویژگی‌های مکتب اهل‌بیت و تشیع است که برخاسته از آیه‌های نورانی قرآن مجید و احادیث ائمۀ معصومین (ع) است. طبق این اعتقاد، خداوند متعال انبیا و جانشینان آنان و پیامبر اکرم و ائمه اطهار (ع) را به‌همراه گروهی از مؤمنان و پاکان و برخی از ستمگران و جنایتکاران به آنان، مخصوصاً ظلم‌کنندگان به حضرت فاطمۀ زهرا (س) و سیدالشهدا (ع)، پس از مرگ و قبل از روز قیامت دوباره زنده می‌کند و به این دنیا برمی‌گرداند؛ تا بندگان شایستۀ خداوند و مؤمنین از این ستمگران که دشمنان خداوند هستند، پیش از عذابی که در آخرت بر ایشان مهیا شده در همین دنیا انتقام بگیرند.
زمان این رجعت با ظهور سرور آفرین حضرت بقیه‌الله الاعظم حجت بن الحسن المهدی (عج) شروع می‌شود. اولین کسی که به دنیا برمی‌گردد امام حسین (ع) است. البته مناسب است پیش از آنکه به رجعت حسینی (ع) بپردازیم، در رابطه با اصل رجعت و بعضی از زوایای آن نکاتی را متذکر شویم.
1. مراد از رجعت آن است که قبل از معاد و پیش از روز قیامت، روح به بدن‌هایی که از آنها جدا شده است، برگردد و آن فرد مرده با همان بدنی که قبلاً روحش در آن بوده زنده شود. لذا اعتقاد به رجعت با مسئلۀ حلول و تناسخ فرق دارد؛ زیرا تناسخ و حلول عبارت است از وارد شدن روح در بدن انسان دیگر یا حیوانی و ما به این رجعت نمی‌گوییم.
2. رجعت، یک امر ممکن است و کسی که امکان آن را انکار کند، قدرت بی‌پایان خداوند را محدود کرده و منکر توانایی پروردگار است؛ لذا می‌گوییم خداوندی که قدرت دارد که در روز قیامت همۀ ما را زنده کند، می‌تواند در همین دنیا اشخاص مرده را دومرتبه زنده کند و به آن حیات ببخشد: «أَلَیسَ ذَلِک بِقَادِرٍ عَلَی أَن یحْیی الْمَوْتَی؟» آیا او (خداوند) توانایی زنده کردن مرده را ندارد؟
3. علاوه بر ممکن بودن برگشت روح به بدن، این مطلب در امت‌های گذشته به شهادت قرآن مجید اتفاق افتاده است. قرآن در چندین آیۀ مبارکه جریاناتی را بیان فرموده که حاکی بر وقوع رجعت بوده است؛ و اساساً مگر مهم‌ترین معجزۀ حضرت عیسی (ع) زنده کردن مردگان نبوده است؟ پس برگشت روح به بدن قبلی خود، هم ممکن است و هم به وقوع پیوسته است.
خداوند متعال پیامبر اکرم (ص) را آگاه کرد که بعد از شهادت، امام حسین (ع) را دوباره به این دنیا برمی‌گرداند و او را یاری می‌کند تا دشمنان خود را بکشد و از بین ببرد و مالک تمام زمین شود و بر سراسر آن فرمانروایی کند
4. علاوه بر احادیثی که رجعت را بیان فرموده، در قرآن مجید نیز راجع به زنده شدن بعضی از انسان‌ها پیش از روز قیامت نیز مطلب آمده که به‌عنوان نمونه در آیۀ مبارکۀ 83 سورۀ نمل چنین می‌خوانیم: «وَیوْمَ نَحْشُرُ مِن کلِّ أُمَّهٍ فَوْجًا مِّمَّن یکذِّبُ بِآیاتِنَا فَهُمْ یوزَعُونَ» یعنی روزی که از هر امتی گروهی را محشور می‌کنیم.
در روایت آمده که شخصی به امام صادق (ع) عرض می‌کند که: «عامه این آیه را در رابطه با روز قیامت می‌دانند.» حضرت صادق (ع) بدین مضمون به او فرمودند: «آیا خداوند در روز قیامت از هر امتی تنها گروه و عده‌ای را محشور می‌کند و بقیه را رها کرده و محشور نمی‌کند؟ نه این‌چنین نیست؛ بلکه این آیه مربوط به رجعت است که فقط بعضی محشور می‌شوند؛ اما آیه‌ای که در مورد روز قیامت است فرمایش دیگر خداوند متعال است که در آیه‌ای از قرآن می‌فرماید: و حشرنا هم فلم نغادر منهم احدا یعنی: آنان را محشور می‌کنیم. پس احدی را در این محشور شدن ترک نمی‌کنیم و همه را زنده می‌کنیم.»
5. رجعت برای همۀ انسان‌ها نیست؛ بلکه بعضی در رجعت به دنیا برمی‌گردند.
در روایتی امام صادق (ع) فرموده‌اند: «ان الرجعه لیست بعامه و هی خاصه» یعنی که رجعت عمومی نیست بلکه عده‌ای در رجعت بازمی‌گردند.
6. اصل رجعت از روایات معتبره ثابت می‌شود؛ گرچه در خصوصیاتش مطالبی است که از حوصلۀ این مقاله و موضوع آن خارج است.
بعد از این نکات زمان آن رسیده که وارد بحث شویم و رجعت حسینی را به‌صورت دسته‌بندی و شماره‌گذاری بیان کنیم:
1. خداوند تولد و شهادت و رجعت امام حسین (ع) را قبل از تولد به پیامبر اکرم (ص) خبر داد:
برای امیرالمؤمنین (ع) رجعتی است که با امام حسین (ع) برمی‌گردد که با پرچم امام حسین (ع) می‌آید تا از بنی‌امیه و معاویه و آل معاویه انتقام بگیرد
در روایتی آمده که خداوند پیش از آنکه امام حسین (ع) متولد شوند، به پیامبر اکرم (ص) بشارت تولد آن وجود مبارک را داد و خبر داد که نسل امامت تا روز قیامت از امام حسین (ع) است؛ آنگاه پیشامدهای ناگوار و شهادت را در فرزندان و نسل او قرار داد. در دنبال مطالب این روایت این‌گونه آمده که: «و اعلمه انه یقتل ثم یرده الی الدنیا و ینصره حتی یقتل اعداءه و یملکه الارض» یعنی خداوند متعال پیامبر اکرم (ص) را آگاه کرد که بعد از شهادت، امام حسین (ع) را دوباره به این دنیا برمی‌گرداند و او را یاری می‌کند تا دشمنان خود را بکشد و از بین ببرد و مالک تمام زمین شود و بر سراسر آن فرمانروایی کند.
2. امام حسین (ع) نخستین کسی که رجعت می‌کند:
از بررسی چندین روایت که در مورد رجعت آمده می‌فهمیم که اولین کسی که به این دنیا بازمی‌گردد و رجعت می‌کند امام حسین (ع) است. امام صادق (ع) فرمودند: «اول من تنشق الارض عنه و یرجع الی الدنیا الحسین بن علی» یعنی نخستین کسی که زمین از برای وی شکافته می‌شود و به دنیا برمی‌گردد امام حسین (ع) است.
3. گفتگوی امام حسین (ع) با اصحاب با وفایش در رابطه با شهادت و رجعت خود:
امام باقر (ع) می‌فرماید: پیش از آنکه امام حسین (ع) شهید شوند، به اصحاب خود فرمودند: «رسول خدا به من فرمودند: یا بنی آنک ستساق الی العراق و آنک تستشهد و یستشهد معک جماعه من اصحابک» یعنی: ای فرزندم همانا تو را به عراق روانه می‌کنند و تو در آنجا با گروهی از یاران و اصحاب شهید می‌شوی.
در دنبالۀ همین روایت در فراز دیگری از آن آمده که: «قال امکث ماشاءالله فاکون اول من تنشق عنه الارض» یعنی: بعد از شهادت تا مدتی که خدا بخواهد می‌مانم؛ سپس اولین کسی هستم که زمین برای او شکافته می‌شود و (رجعت می‌کنم).
4. رجعت امام حسین (ع) با اصحاب با وفایش:
امام صادق (ع) فرمودند: امام حسین (ع) با هفتاد تن از یاران و اصحابشان که با حضرت در کربلا شهید شده بودند به دنیا برمی‌گردند و رجعت می‌کنند.
اولین کسی که به دنیا برمی‌گردد امام حسین (ع) و اصحاب او و یزید بن معاویه و اصحاب اوست، آنگاه او (حسین) همۀ آن دشمنان را می‌کشد
5. رجعت امام حسین (ع) با 75 هزار نفر:
امام صادق (ع) فرمودند: «اول من ینغض عن راسه التراب الحسین بن علی علیه‌السلام فی خمسه و سبعین الفا» نخستین کسی که سر از خاک برمی‌دارد حسین بن علی (ع) است که با 75 هزار نفر رجعت می‌کند. البته در بحار همین روایت را از کتاب دیگری نقل کرده که در آنجا به‌جای 75 هزار نفر 95 هزار نفر را ذکر کرده است.
6. رجعت امیرالمؤمنین با امام حسین (ع) برای انتقام گرفتن از دشمنان:
امام باقر (ع) فرمودند: «ان لعلی علیه‌السلام الی الارض کره مع الحسین یقبل برایته حتی ینتقم من بنی امیه و معاویه و آل معاویه» یعنی برای امیرالمؤمنین (ع) رجعتی است که با امام حسین (ع) برمی‌گردد که با پرچم امام حسین (ع) می‌آید تا از بنی‌امیه و معاویه و آل معاویه انتقام بگیرد.
7. رجعت یزید پلید و اصحابش تا از آنها انتقام گرفته شود:
امام صادق (ع) فرمودند: «ان اول من یکر الی الدنیا الحسین بن علی و اصحابه و یزید بن معاویه و اصحابه فیقتلهم حذو القده بالقذه» یعنی اولین کسی که به دنیا برمی‌گردد امام حسین (ع) و اصحاب او و یزید بن معاویه و اصحاب اوست، آنگاه او (حسین) همۀ آن دشمنان را می‌کشد.
8. طولانی بودن عمر امام حسین (ع) در رجعت:
امام صادق (ع) در ابتدای سوره اسرا می‌فرمایند: «ان اول من یکر فی الرجعه الحسین بن علی یمکث فی الارض اربعین الف سنه حتی یسقط حاجباه علی عینیه من کبره» یعنی اولین کسی که در رجعت برمی‌گردد حسین (ع) است. چهل هزار سال در این رجعت در زمین می‌ماند تا اینکه از کثرت طول عمر، ابروهای حضرت به روی چشم‌هایش می‌افتد.
9. امام حسین (ع)، امام زمان (ع) را غسل می‌دهد و کفن می‌کند و به خاک می‌سپارد:
در یک فراز از روایتی امام صادق (ع) می‌فرمایند: «فاذا استقرت المعرفه فی قلوب المؤمنین انه الحسین علیه‌السلام جاء الحجه الموت، فیکون الذی یغسله و یکفنه و یحنطه و یلحده فی حفرته الحسین بن علی علیهماالسلام و لا یلی الوصی الا الوصی» یعنی هنگامی‌که حضرت امام حسین (ع) در رجعت به مؤمنین معرفی می‌شود و دیگر تردیدی در مورد آن حضرت باقی نماند که او امام حسین (ع) است، اجل حضرت حجت بن الحسن (ع) می‌رسد و دیده از جهان می‌بندد؛ آنگاه امام حسین (ع) آن حضرت را غسل داده و کفن و حنوط می‌کند و به خاک می‌سپارد و هرگز امام را غیر از امام غسل نمی‌دهد.
